Refa verenigt virtuoze musici uit Syrië, Tibet, Iran, Afghanistan, Turkije en België rond de wens om banden te smeden tussen hun muziek. De groep creëert een origineel repertoire op het kruispunt van verschillende tradities.

Na een fantastisch avontuur van vijf jaar met twee albums, meer dan honderd concerten in binnen- en buitenland, lovende kritieken met ondermeer de eerste plaats in de jaarlijst van de Transglobal World Music Charts in 2016 en de Klara voor beste Belgische wereldmuziekalbum in 2019, schrijft Refugees for Refugees een nieuw hoofdstuk aan één van de succesverhalen van de traditionele muziek van de laatste jaren. En ze gaan daarbij onder een nieuwe naam en een nieuwe bezetting door het leven. Refugees for Refugees wordt Refa.

“We willen in de eerste plaats gezien worden als muzikanten, als mensen en niet als vluchtelingen”, zegt de Syrische ud-speler Tarek Alsayed. “Door onze naam werden we in een slachtofferrol geduwd. We willen dat organisatoren ons programmeren voor onze muziek en niet omdat we ooit vluchtelingen waren.” Het statement is duidelijk: van vluchtelingen naar muzikanten.

Muzikanten :

Aren Dolma (zang) (Tibet-BE)

Damla Aydın (cello) (TUR – BE)

Fakher Madallal (zang, percussie) (Syrië -BE)

Mohammad Aman Yusufi (dambura, zang) (Afghanistan-BE)

Shahab Azinmehr (tar & setar) (Iran – BE)

Simon Leleux (percussie) (BE)

Tammam Al Ramadan (ney) (Syrië -BE)

Tareq Alsayed Yahya (ûd) (Syrië -BE)

De groep

Aman Yusufi (dambura en zang – Afghanistan)

Aman werd geboren in Bamyan in 1959. In een politieke omgeving waar muziek wordt onderdrukt en zelfs verboden is, begon hij op 8-jarige leeftijd te zingen, vergezeld door een dambura die hij maakte uit gerecycleerde materialen. Hij is een fervente vertegenwoordiger van de Hazara-gemeenschap, die ongeveer een derde van de Afghaanse bevolking omvat. Aman trekt naar Kabul waar hij een indrukwekkende reputatie als muzikant verwerft. Hij speelt dambura, zingt en componeert populaire teksten. Hij speelde samen met onder andere Safdar Tawakoli en Dawood Sarkhosh.

Zijn traject bracht hem van Afghanistan naar Pakistan, Iran en uiteindelijk naar België en scheidde hem van zijn familie. Twintig jaar geleden componeerde Aman liederen op verzoek van een vriend die verliefd was op een meisje. Dat meisje was echter al getrouwd met een soldaat die het lied hoorde en zweerde Aman te doden. Aman zag geen andere oplossing dan te vluchten.

Dolma Renqingi (zang – Tibet)

Dolma Renqingi werd geboren in de bergen van Tibet in Amdo. Ze leerde al op zeer jonge leeftijd zingen en ontwikkelde zich tot een virtuoze zangeres, tot ze naar Indië vluchtte en uiteindelijkin België terecht kwam. Dolma is zeer actief binnen de Tibetaanse gemeenschap in België en geeft geregeld optredens samen met de dramyen luitspeler Kelsang.

Tammam Alramadan (ney), Tareq Alsayed (oud) – Syrië

Tamman Ramadan en Tareq al Sayed leerden elkaar kennen in de gangen van het Conservatorium van Aleppo en begonnen in die periode samen te spelen. Ze vormen, samen met andere muzikanten, de groep Wajd. Hun repertoire is gebaseerd op traditionele klassieke muziek en soefi-muziek uit deze regio. De omstandigheden in Syrië dwongen hen om naar Europa te migreren, waar ze, hoewel gescheiden van andere leden van de groep, optreden op bekende podia.

Fakher Madallal (zang en percussie – Syrië)

Tamman en Tarek ontmoetten Fakher in Brussel. Fakher komt uit Aleppo en ademt de Syrische traditie uit, die hij leerde van zijn vader Sabri Mdallal, een beroemde Syrische traditionele zanger en songwriter. Sabri Mdallal ontwikkelde de muzikale arabesk terwijl hij een vocale techniek vond waarmee hij kon ademen tijdens het zingen. Hij was deel aan het Al-Kindi Ensemble. Na het leren van de kunst van cantillatie, was hij een student van Umar al-Batsh. In 1949 zond de radio zijn eerste recital uit. Hij was ook een muezzin en toerde een tijdje met de band “Muezzins of Aleppo”. Fakher heeft een zowel religieus als seculier reportoire, met inbegrip van de wasla ‘suite’ van Aleppo.

Simon Leleux (percussie – België)

Simon is een van die muzikanten die zich aan hun instrument wijden tot ze het volledig in de vingers hebben. Gespecialiseerd in percussie uit het Midden-Oosten, bespeelt hij de derbuka en de doholla. In navolging van de leer van de meester Levent Yildirim, voedt hij zich met diverse invloeden, van Indiase muziek tot Balkanmuziek, percussie uit Iran, Armenië en Turkije. Simon speelt o.a. bij de volgende bands: Auster Loo, HiM, Seyir trio, Belevent, Petrol Recruit, Mediterranean quartet, Toine Thys & Ihab Radwan, …

Damla Aydın (Cello – Turkey)

Damla Aydın begon op 10-jarige leeftijd muziek te spelen. Ze studeerde Turkse en Westerse klassieke muziek aan de “Technische Universiteit van Istanbul – Turks Nationaal Conservatorium (ITU)”. Haar specialisatie is cello, maar ze speelt ook piano. Ze geeft al meer dan 10 jaar piano- en celloles naast Turkse muziek. Damla Aydın heeft in verschillende orkesten gespeeld en voor verschillende opnamesessies in Turkije. Sinds 2 jaar woont ze in België en is ze bezig met verschillende eigen muzikale projecten.

Shahab Azinmehr (setar – Iran)

Shahabeddin Azinmehr, geboren in 1985 in Teheran, heeft een Bachelor in Restauratie van Historische Monumenten en een Master in Perzische Muziekuitvoering. Hij begon muziek te maken door te zingen, en leerde later ook de tar en de setar spelen. Mohammad Musavi, Dariush Talai, Mas’ud Sho’ari, Behruz Hemmati en Reza Parvizzade waren enkele van de meesters bij wie hij studeerde.

Hij heeft in verschillende concerten en albums opgetreden als begeleidend instrumentalist. Zijn eerste individuele album, Showq-e Mastur, is een setar solo optreden.